Πώς δημιουργούνται νέες δομές, νέοι "κόσμοι"; Αποτελεί η δημιουργία τους ομαλή μετεξέλιξη κάποιων προηγούμενων ή το αστάθμητο αποτέλεσμα της συνάντησης διαφορετικών στοιχείων με ανεξάρτητη μεταξύ τους ιστορία; Ποιες συνέπειες έχει για τον μαρξισμό και τη φιλοσοφία η αποδοχή της μίας ή της άλλης θέσης; Μπορούμε να κάνουμε λόγο για ενιαία μαρξική φιλοσοφία ή οφείλουμε να αναζητήσουμε μια νέα πρακτική της φιλοσοφίας για τον μαρξισμό;
Ο Αλτουσέρ, μετά την ήττα του θεωρητικού και πολιτικού του αγώνα ενάντια στην απαλοιφή της έννοιας της δικτατορίας του προλεταριάτου από το πρόγραμμα του ΓΚΚ κι έπειτα από την προσωπική του τραγωδία, επιχειρεί να βρει καταφύγιο στην αγκαλιά των μεγάλων φιλοσόφων. Εκεί, σε στιγμές από το έργο του Επίκουρου, του Λουκρήτιου, του Μακιαβέλλι, του Σπινόζα, του Χομπς, του Ρουσσώ και κυρίως του Μαρξ, θα επιχειρήσει να ανασυνθέσει το "υπόγειο ρεύμα" ενός υλισμού της συνάντησης, του αστάθμητου και της ενδεχομενικότητας, σε οριστική ρήξη με κάθε ιδεαλισμό της τελεολογίας.
Σε αυτή την πρωτότυπη έκδοση περιλαμβάνονται τέσσερα κείμενα του Λουί Αλτουσέρ που γράφτηκαν από το 1982 έως το 1986. Πρόκειται για τα κείμενα που θεωρήθηκαν κατεξοχήν προγραμματικά της "φιλοσοφίας της συνάντησης", σημαδεύοντας ανεξίτηλα την πρόσληψή της και τροφοδοτώντας καίριες θεωρητικές αντιπαραθέσεις γύρω από το ύστερο έργο του Γάλλου φιλοσόφου.